Herstel relatie woningcorporatie SWA is nodig

Het woningtekort in Nederland is op dit moment hoog. We beleven de grootste woningcrisis sinds de Tweede Wereldoorlog. In een serie van 3 geeft lijsttrekker Hink Speulman toelichting op het ontstaan van het probleem en hoe de PvdA dit wil oplossen.

Om goed geïnformeerd te zijn legt de Partij van de Arbeid in Achtkarspelen regelmatig werkbezoeken af. Door de coronacrisis was dit helaas onmogelijk. Nu de maatregelen weer iets zijn versoepeld is de draad opgepakt en vindt een inhaalslag plaats. Zo brachten Sjon Stellinga, Hink Speulman, Bram Sikkema en Jack Hoving namens de PvdA op vrijdag 4 februari een werkbezoek aan de Stichting Woningbouw Achtkarspelen (SWA).

Werkbezoek aan SWA
Naar aanleiding van de recente politieke stemmingmakerij door GBA, FNP en CDA richting SWA vond het werkbezoek eerder plaats dan gepland. De PvdA-fractie had het in de gemeenteraad weliswaar voor de SWA opgenomen, maar we wilden volgens het principe ‘hoor en wederhoor’ bijpraten én natuurlijk het naadje van de kous weten over een aantal lopende projecten.

Taakstelling
De belangrijkste taak van woningcorporaties, zoals de SWA, is zorgen voor betaalbare woningen voor mensen met lage inkomens. Dit is vastgelegd in de Woningwet. De corporaties moeten 80% van hun betaalbare woningen toewijzen aan huishoudens onder een bepaalde inkomensgrens. Op het beleid van de corporaties hebben de huurders en de gemeente grote invloed: jaarlijks maken de drie partijen samen ‘prestatieafspraken’, waarbij de ambities – vastgelegd in de Woonvisie van de gemeente – zwaar meetellen. Corporaties moeten namelijk naar redelijkheid bijdragen aan realisatie van de gemeentelijk Woonvisie.

Stemmingmakerij in gemeenteraad
De PvdA-delegatie is ervan overtuigd dat de SWA er alles aan doet om zijn taak naar behoren te vervullen, maar dat de relatie met de gemeente steeds meer verstoord raakt. Nadat de verantwoordelijke wethouder eerder weigerde om de prestatieafspraken 2022 te ondertekenen, werd onlangs de climax bereikt toen de wethouder actief deelnam aan de stemmingmakerij in de gemeenteraad. Dit getuigt naar de mening van de PvdA van weinig verantwoordelijkheidsbesef, maar ook aan gemis aan bereidheid om de hand in eigen boezem te steken.

Stroperige procedures
Uiteraard werd uitvoerig gesproken over de lopende projecten, met name die in Drogeham, Harkema en Buitenpost. In Drogeham (‘Boskloane/Slotstrjitte’) wordt de sloop en nieuwbouw van huurwoningen vooral opgehouden door regels en procedures. De regelgeving is complex en doorgeschoten ten opzichte van de bedoelingen. Bovendien verlopen de procedures die moeten worden gevolgd uiterst stroperig. Het duurt daardoor allemaal veel langer dan in het licht van de omstandigheden zou moeten.

Harkema en Buitenpost
In Harkema (‘Nijebuorren’) is sprake van grondruil tussen de gemeente en de woningcorporatie. Volgens de SWA probeert de gemeente echter om tijdens het spel de regels te veranderen. Daardoor wordt de realisatie van de plannen onnodig uitgesteld, terwijl de aannemer klaar staat om te beginnen. Ook voor de uitvoering van het project ‘De Lits’ in Buitenpost staat de aannemer klaar. Als fractie hebben we vraagtekens bij de doorlooptermijn van de omgevingsvergunning. Uit eigen onderzoek blijkt de locatie al sinds 2016 beschikbaar te zijn. De omgevingsvergunning is pas in 2021 verstrekt. De overdracht van de grond staat gepland voor medio maart, maar het wachten is vooral op het tijdig bouwrijp opleveren van de grond door de gemeente.

De kern van het probleem
Met de realisatie van de drie genoemde projecten is Achtkarspelen er nog lang niet. Er zullen snel méér woningen (sociale huurwoningen en geschikte ouderenwoningen) moeten worden gebouwd. Daarbij speelt de beschikbaarheid van voldoende bouwlocaties in de verschillende dorpen een zeer grote rol. Voor zover het om huurwoningen gaat, zet de gemeente – volgens de prestatieafspraken 2021 met de SWA – zich in voor voldoende geschikte bouwgrond en schept zij de randvoorwaarden voor de realisering van de woningen. Het doel is het realiseren van voldoende goede en betaalbare woningen. Daarbij hanteert de gemeente voor de bouwkavels een aangepaste, lagere prijs.

Onvoldoende bouwlocaties
Op dit moment ontbreekt het echter aan voldoende locaties met een woonbestemming, waar op korte termijn zou kunnen worden begonnen met woningbouw – verschillende soorten woningen, die in overeenstemming zijn met de uiteenlopende woonwensen van de woningzoekenden in Achtkarspelen. De grond is bovendien duur, het bouwrijp maken kostbaar, de regelgeving en bijbehorende procedures ingewikkeld en langdurig. En het ontbreekt de verantwoordelijke wethouder aan voldoende ambitie, daadkracht en ja, misschien ook wel mogelijkheden. Daarom lijkt ‘plan B’ uit de kast te zijn gehaald. Daarbij is het werkelijke probleem sterk vereenvoudigd en teruggebracht naar één allesbepalende factor, waarvan de ‘schuld’ elders wordt neergelegd. Een klassiek voorbeeld van je straatje schoonvegen.

Herstel relatie SWA
De wethouder die na de verkiezingen in maart volkshuisvesting in zijn of haar portefeuille heeft zal dan ook zeker de mouwen moeten opstropen. De eerste stap zal echter moeten bestaan uit het herstel van de relatie met de SWA. Gemeente en woningcorporaties zijn en blijven immers op elkaar aangewezen.

En zo zie je maar: de gemeenteraadsverkiezingen op 16 maart 2022 gaan écht over iets. Daarom is belangrijk dat iedereen gaat stemmen.