Duurzaam

Het derde woord. Het derde woord uit de titel van het PvdA verkiezingsprogramma in Achtkarspelen. ‘Zorgzaam, Werkzaam, Duurzaam’. Duurzaam dus. Een begrip dat nog niet zo lang geleden nogal ‘ns met wat dedain in de hoek van de alternatievelingen werd geplaatst. Iets voor mensen die tussen de middag sla aten en in houtje touwtje jassen liepen. Maar gelukkig, gelukkig dringt het besef steeds meer door dat we maar één planeet hebben. En dat we er dus ook maar één kunnen verprutsen. En als we dat doen is er voor ons kinderen en kleinkinderen niets meer over, helemaal niets. En dat willen we niet dus wordt er steeds meer nagedacht over de invulling van dat begrip ‘Duurzaam’. Iets met fossiele brandstoffen bijvoorbeeld. Op een wrange manier is het dan zelfs bevorderlijk voor het bewustzijn dat we vlak bij Groningen wonen, daar wordt letterlijk bewezen dat je niet ongestraft allerlei fratsen met de aarde uit kunt halen. Maar ook het klimaat, dat reageert op de viezigheid waarmee we met z’n allen de lucht vervuilen, dat heeft weer effect op de zeespiegel wat weer consequenties heeft voor… Kortom, het dreigt allemaal onbeheersbaar te worden. Er moet dus ingegrepen worden. Zo snel mogelijk.

En toch, er is nog iets. Want helemaal ongelijk hadden die alternatievelingen van vroeger nu ook weer niet. Zij waarschuwden voor de consumptiedrang, voor de decadentie, voor het voortdurende streven naar meer, groter en verder. Hier en daar nam dat absurde vormen aan.

Ooit hoorde ik het verhaal van de T65. De T65 betrof een in 1965 geïntroduceerd telefoontoestel van het toenmalige telefoonbedrijf, het zal destijds ongetwijfeld nog PTT hebben geheten. Aan de T65 zat een snoer, daaraan een stekker en die moest in een speciaal soort stopcontact in de muur worden geplugd. De moderne huizen (nogmaals, het verhaal speelt in de jaren ’60) beschikten over twee van die speciale stopcontacten. Eentje beneden, in de woonkamer en één boven, in de echtelijke slaapkamer. Het was namelijk de bedoeling dat de telefoon ‘s nachts meeverhuisde naar de bovenverdieping zodat het gezin dag en nacht bereikbaar was. Maar natuurlijk zou dat wel ‘ns misgaan, zou vader of moeder het apparaat uit zijn of haar handen laten glippen zodat het ding van de trap omlaag viel. En daar waren ze dus op getest! Je kon die dingen een paar keer van de trap gooien en dat deden ze het nog. Oersterk, ongelooflijk degelijk. Alleen… een paar jaar later wilde de PTT de toestellen van de markt halen, tijd voor een nieuw model. Maar dat lukte nauwelijks want het gros van de apparaten was nog niet stuk, nog lang niet. Nog jarenlang heeft de T65, het bekende grijze toestel in mening huiskamer gestaan, zulks tot verdriet van de telefoonmaatschappij. Het schijnt dat toen besloten is om nooit meer deze kwaliteit te produceren…

Of dit verhaal helemaal klopt weet ik ook niet. In elk geval is het niet uit de lucht gegrepen, en er zijn meer van dit soort voorbeelden. We produceren iets om het snel weer te kunnen vervangen. We ontwerpen met in ons achterhoofd de latente ontevredenheid van de consument, morgen wil hij toch weer iets anders. Ik vind het daarom geweldig dat er de laatste jaren een nieuwe wind lijkt te gaan waaien. Mensen die kiezen voor zogenaamde ‘tiny houses’, kleine, zelfvoorzienende huisjes waarin alles zit wat je nodig hebt maar ook niet meer. Jongeren die niet meer zo nodig een auto, ooit het statussymbool bij uitstek, hoeven te hebben, die beredeneerd hebben dat zo’n ding meestal stil staat dus dat je hem ook prima kunt delen. Een raad die besluit dat er bij de milieustraat een werkplek moet komen voor mensen die de nog prima bruikbare zaken er tussenuit pikken om ze -bijvoorbeeld via kringloopwinkels- een tweede leven te bezorgen.

Maar het allermooiste is dat we het ook normaal zijn gaan vinden dat er zo met mensen omgesprongen moet worden. Want mensen zijn geen wegwerpmateriaal, mensen zijn mensen! Sommigen houden het tempo misschien even niet meer bij, anderen hebben domme pech en een derde categorie heeft zelf het één en ander verprutst, maar het blijven mensen. En dus helpen we ze om een tweede kans te vinden of te creëren en die dan ook te grijpen. Omdat we duurzaam met ze om willen gaan, ze niet achteloos af willen schrijven. Zo doen we dat niet in Achtkarspelen. Duurzaam met de spullen, duurzaam met de planeet, duurzaam met de mensen. En daarom vonden we het zo’n mooie, zo’n trefzekere titel, wij van de PvdA in Achtkarspelen. ‘Zorgzaam, Werkzaam, Duurzaam’.

Sjon Stellinga