Werkzaam

Het is al gemeld, de titel van het PvdA verkiezingsprogramma in Achtkarspelen luidt ‘Zorgzaam, Werkzaam, Duurzaam’. Over Zorgzaam schreef ik al. Maar wat bedoelen we met Werkzaam? Nu kan je dat natuurlijk op meerdere manieren opvatten, maar eigenlijk zijn al die verschillende interpretaties goed. Ik noem er twee.

We gaan er van uit dat we de samenleving met z’n allen vormgeven. En dat we dus ook met z’n allen ‘mee willen doen’ aan die samenleving. Natuurlijk, de één is een gezelligheidsdier en de ander is wat meer op zichzelf en dat moet allemaal gerespecteerd worden, maar toch verdient iedereen een plaatsje onder de zon in die samenleving. Van oudsher was één van de manieren waarop dat gebeurde een ‘baan’. Dan verdiende je geld, dan was je wat, dan had je wat te vertellen op verjaardagen. Maar dat werd allemaal steeds minder vanzelfsprekend. Het werk zelf veranderende in een razend tempo, en toen de inhoud van dat werk veranderde volgde de vorm helaas ook. Een ‘gewone’ baan, in voltijd 40, 38 of 36 uur werd steeds minder vanzelfsprekend, Dat betreuren wij, maar tegelijkertijd heeft het ook een voordeel. Het harde en messcherpe onderscheid tussen betaald werk en vrijwilligerswerk is aan het verdwijnen. Zonder vrijwilligers zou er geen verenigingsleven bestaan, zonder mantelzorgers zou de zorg in z’n huidige vorm ondenkbaar zijn. Kortom, al deze soorten van werk zijn even wezenlijk voor die samenleving waar we het over hadden. En daarom waarderen we het ook allemaal. Maar toch… er is natuurlijk wel een praktisch verschil want betaald werk levert een salaris op en vrijwilligerswerk niet. Toch moeten we allemaal brood eten dus hoe lost die laatste categorie dat op? Die krijgt een uitkering… Niet meer en niet minder. Nog mooier zou volgens mij een basisinkomen zijn maar dat lijkt voorlopig een brug te ver. Wij vinden het overigens erg vervelend dat bij die term uitkering het begrip ‘tegenprestatie’ in zwang is geraakt. Het heeft zo’n negatieve lading. Het zou andersom moeten zijn, je doet al zoveel, vrijwillig, en de uitkering zelf is dan de maatschappelijke tegenprestatie. Maar goed, dat is een discussie over woorden. Wat wel zo is is dat er natuurlijk ook mensen zijn die nergens zin in hebben, die helemaal niet willen meedoen. Vaak lijkt dat zo, beschouwen ze de afstand tussen zichzelf en de arbeidsmarkt nu eenmaal als te groot om te overbruggen. En dat accepteren wij niet zomaar, daar willen we het dan wel even over hebben. Soms moeten ze even een zetje hebben om te ontdekken wat ze leuk vinden, wat ze kunnen. En regelmatig blijkt er dan veel meer mogelijk dan mensen denken. Hoeveel? Zoveel dat we inmiddels met trots kunnen zeggen dat het aantal inwoners van Achtkarspelen dat op een uitkering is aangewezen snel daalt, sneller ook dan in de rest van Fryslân en dat het sinds de invoering van de participatiewet nog nooit zo laag is geweest als vandaag!!!

En tweede betekenis van dat woord ‘Werkzaam’? Dat schuilt in het gegeven dat wij vinden dat een programma niet alleen maar moet bestaan uit mooie woorden, maar dat het ook moet werken. En dat dat bij ons het geval is kunnen we bewijzen. En nee, dan hoeven we niet terug te grijpen op de verworvenheden van de sociaaldemocratie van weleer. Dat het minimumloon, het arbeidsrecht en het pensioen aan ons te danken is mogen we bekend veronderstellen. Maar ook op lokaal niveau maken we het verschil. Neem nu de gemeentelijke stichting MOA (Maatschappelijk Ondernemen Achtkarspelen). Ooit een wild idee van de PvdA. Aanvankelijk weggestemd met achttien ten drie stemmen. Maar het kwam er toch. En wat werd het een succes. Werk voor mensen met een beperking, hulp voor mensen die die afstand met de arbeidsmarkt waar we het over hadden te groot vinden, aandacht en begeleiding voor mensen die aan het zoeken zijn. Ik mag vooraan zitten (ben voorzitter van de stichting) en het gaat goed, het gaat verdraaide goed.

Als er één partij is die dat woord ‘Werkzaam’ in de titel van z’n verkiezingsprogramma mag noemen is het de PvdA. En dat doen we dus ook. Met trots!!!

Sjon Stellinga