Vandaag behandelt de gemeenteraad van Achtkarspelen de Visie Wonen met zorg en welzijn, kort gezegd: de woonzorgvisie.
Woonzorgvisies zijn niet nieuw. Al eerder werden gemeenten gestimuleerd om een woonzorgvisie op te stellen. Die was echter niet verplicht en vorm en inhoud waren vrij. Gemeenten konden zèlf bepalen met wie en hoe zij de woonzorgvisie opstelden, over welke groepen deze ging en welke inhoud deze had.
Wet versterking regie volkshuisvesting
Dat gaat veranderen. Bij de Tweede Kamer ligt alweer een tijdje het voorstel van de Wet versterking regie volkshuisvesting. De nieuwe wet moet, zoals de naam al aangeeft, leiden tot versterking van de regie op volkshuisvesting. De wet focust zich daarmee op de taak van de overheid om te zorgen dat er voldoende geschikte en betaalbare woningen zijn, afgestemd op de behoeften van de verschillende doelgroepen. Wanneer de nieuwe wet in werking treedt, krijgen gemeenten nog twee jaar om een volkshuisvestingsprogramma op te stellen met daarin een visie op wonen, zorg en welzijn.
Ouderen en ‘aandachtsgroepen’
Hoewel het voor heel veel mensen moeilijk is om passende woonruimte te vinden, hebben sommigen nog mínder kansen. Dit is met name het geval wanneer zij zich in een kwetsbare situatie bevinden, afhankelijk zijn van zorg of begeleiding, of hun leven (opnieuw) moeten opbouwen. Naast ouderen gaat het hierbij om mensen die behoren tot de concreet benoemde ‘aandachtsgroepen’ *).
Kortom: het gaat om mensen die tijdelijk of structureel zorg en/of ondersteuning nodig hebben. Door allerlei oorzaken zal die zorg en ondersteuning steeds meer thuis gaan plaatsvinden. Dit vraagt in een aantal gevallen om aanpassingen in de huidige woning of (als dit niet mogelijk of wenselijk is) verhuizing van betrokkenen naar een geschikte woning of woonvorm.
Woonzorgvisie
De nieuwe wet schept niet alleen een wettelijk kader, maar bevat ook regels over integrale woonafspraken. Zo moet de woonzorgvisie in lijn zijn met het gemeentelijke Wmo-beleids-plan. Ook leidt de nieuwe wet tot wijziging van o.a. de Omgevingswet, de Woningwet, de Huisvestingswet en de Wmo: de Wet maatschappelijke ondersteuning.
Als de nieuwe wet in werking treedt, wordt de woonzorgvisie een verplicht onderdeel van het gemeentelijke volkshuisvestingsprogramma. In dat programma moeten (al dan niet regionale) beleidsvoornemens en afspraken over de invulling van de woonopgave worden opgenomen met betrekking tot ouderen en aandachtsgroepen met een zorg en-/of ondersteuningsvraag.
Daarnaast vormt de woonzorgvisie de basis voor prestatieafspraken en/of een toekomst-bestendig gemeentelijk uitvoeringsprogramma waarin concreet wordt vastgelegd welke plannen wanneer worden uitgevoerd om te voorzien in wonen, zorg en welzijn voor ouderen en andere kwetsbare doelgroepen.
Het voorstel
De raadsfractie van de Partij van de Arbeid is daarom blij dat er vandaag een voorstel ligt voor een regionaal ingestoken woonzorgvisie. Het voorstel is in ANNO-verband door alle vier gemeenten in Noordoost-Fryslân opgesteld. Na vaststelling van deze visie door de betrokken gemeenteraden wordt de gebiedsgerichte aanpak in de steigers gezet en tenslotte volgen gemeentelijke uitvoeringsprogramma’s.
De woonzorgvisie is aldus medebepalend voor hoe we in de naaste toekomst voor onze inwoners voldoende, geschikte en betaalbare woonruimte kunnen realiseren, voor iedereen, maar met name voor ouderen en de aandachtsgroepen. Daarom acht de PvdA-fractie de woonzorgvisie nodig en onmisbaar en kunnen wij instemmen met het huidige visievoorstel.
Gemiste kans
Niettemin blijft het spijtig dat de inwoners (en daarmee eventuele inwonersinitiatieven) tot dusver niet – ook niet via een parallel spoor – bij het een en ander zijn betrokken. Burgerparticipatie kan er immers voor zorgen dat de woonzorgvisie beter aansluit bij de wensen en behoeften van de inwoners. Participatie laat ook zien hoe de schetsen voor visie en beleid vallen bij de direct betrokkenen. Door de betrokkenheid kunnen slimme en creatieve ideeën ontstaan, die bijdragen aan betere plannen met een groter draagvlak.
Het voorstel van de Wet versterking regie volkshuisvesting ligt nog steeds bij de Tweede Kamer. Hierdoor kan de factor tijd niet als excuus worden aangevoerd en daarom vindt de PvdA-fractie het ontbreken van inwonersparticipatie tot nu toe een gemiste kans.
Helaas ziet de fractie de participatie van inwoners ook niet in de volgende fase van het proces – de gebiedsgerichte aanpak – worden opgepakt. Hoewel mienskip en inwoners als betrokken partijen worden genoemd, blijft het verhaal beperkt tot het benaderen van particuliere partijen. Voor ons is onduidelijk wie daarmee precies worden bedoeld en ook wordt niet duidelijk wanneer, hoe en met welk doel de mienskip en inwoners daadwerkelijk in het proces worden betrokken.
Hink Speulman, fractievoorzitter
Heb je vragen of wil je wat kwijt?
Neem dan contact op met een van de leden van het bestuur of van de raadsfractie. Ook kun je een e-mail sturen naar [email protected]
‘Header’-afbeelding van Siggy Nowak via Pixabay
*) Naast ouderen met een zorg- en/of ondersteuningsvraag zijn de volgende aandachtsgroepen benoemd:
- Mantelzorgverleners en -ontvangers;
- Mensen met een lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke beperking;
- Mensen met psychische kwetsbaarheid;
- Uitstromers uit intramurale zorginstellingen (maatschappelijke opvang, opvang van slachtoffers van huiselijk geweld, opvang van slachtoffers van mensenhandel, beschermd wonen, instellingen voor klinische geestelijke gezondheidszorg en forensische zorg, instellingen voor jeugdzorg);
- Woningzoekenden na detentie;
- (Dreigend) dakloze mensen;