De woningbouw in Achtkarspelen blijft fors achter bij wat de gemeenteraad zich ten doel heeft gesteld. Zo was er in 2023 sprake van een groei van de woningvoorraad van slechts 0,2% ten opzichte van het jaar daarvóór. Het percentage sociale huurwoningen schommelt al jaren rond de 30%. Ter vergelijking: volgens het CBS was in 2021 (nog) 34 procent van alle woningen in Nederland sociale huur. Daarbij komt dat op dit moment bijna de helft van de koopwoningen in Achtkarspelen (circa 45%) wordt verworven door mensen van buiten onze gemeente.
Woonvisie 2020-2025
In de Woonvisie 2020-2025 geeft de gemeenteraad o.a. aan: ‘we willen zoveel mogelijk kansen voor transformatie van bestaande woonruimte benutten’. Als toelichting bij deze maatregel wordt het volgende gezegd: ‘Het aantal kleine 1- en 2-persoonshuishoudens neemt de komende jaren toe. Vooral door de vergrijzing (meer alleenstaande ouderen), maar deels ook door meer (echt)scheidingen en meer starters die als 1-persoonshuishouden de markt betreden. De vraag naar kleinere wooneenheden zoals appartementen in de doelgroep vanaf 55 jaar neemt toe, terwijl onze gemeente over relatief veel ruime woningen (2-onder-1-kapwoningen, vrijstaande woningen) in de particuliere woningvoorraad beschikt. Uiteraard is nieuwbouw een optie om het aanbod aan kleinere wooneenheden in het koopsegment te vergroten, maar er liggen ook kansen om transformatie in de bestaande voorraad te faciliteren.’
Woningsplitsing
Tot de hier bedoelde transformatie kan ook het splitsen van bestaande woningen worden gerekend. Uit onderzoek van BLG Wonen in 2022 bleek dat woningsplitsing landelijk ruim 500.000 extra woningen kan opleveren. Hierbij is uitgegaan van bestaande bouw buiten de grote steden, met een ruim woon- of perceeloppervlak, bewoond door mensen die naar verwachting geen thuiswonende kinderen (meer) hebben. Het gaat hierbij om woningen van particuliere huiseigenaren, niet om woningen van beleggers.
Volgens BLG Wonen en Platform31 *) levert woningsplitsing kleinere en daarmee betaalbare woningen op die o.a. zeer geschikt zijn voor starters. Daarnaast hebben alle vormen van woningdelen, waaronder splitsen, in potentie ook sociale voordelen. Bewoners kijken er vaker naar elkaar om dan de gemiddelde buur. BLG Wonen en Platform31 zien in deze woonvormen daarom met name kansen voor bewoners die een (niet-intensieve) zorgrelatie met elkaar hebben, zoals ouderen en hun volwassen (klein) kinderen.
Schriftelijke vragen
Uit onderzoek van het consumentenprogramma Radar begin februari 2024 blijkt dat 84 procent van de gemeenten het splitsen van woningen niet stimuleert. Raadslid Otto Veenstra stelde daarom namens de fracties van PvdA en GroenLinks schriftelijke vragen aan het college.
Uit de beantwoording blijkt dat ook in Achtkarspelen woningsplitsing niet wordt gestimuleerd. Dit is vreemd, aangezien de gemeenteraad zich in de Woonvisie 2020-2025 juist hiervóór heeft uitgesproken. De gemeente heeft geen beleid voor het splitsen van woningen en de gemeente draagt tot dusver evenmin actief uit dat woningsplitsing mogelijk is.
Motie
De beantwoording van de vragen van Otto Veenstra was voor ons aanleiding om tijdens de raadsvergadering van 18 april jl. een motie in te dienen, waarin het college wordt opgeroepen om uiterlijk in september 2024 aan de gemeenteraad concrete voorstellen voor te leggen met betrekking tot het actief stimuleren van de mogelijkheid tot het splitsen van woningen, ter (gedeeltelijke) uitvoering van maatregel 2.5 van de gemeentelijke Woonvisie 2020-2025.
De stemming over de motie staakte.
De motie wordt opnieuw in stemming gebracht tijdens de raadsvergadering van 30 mei 2024.
Laaghangend fruit
Woningsplitsing is een voorbeeld van ‘laaghangend fruit’ als het gaat om maatregelen om de woningnood te bestrijden. Wij hebben niet de verwachting dat woningsplitsing een belangrijke bijdrage zal leveren aan de oplossing van de huidige problemen. Daarvoor zijn op korte termijn concrete verdergaande voorstellen nodig.
Maar als ‘laaghangend fruit’ kunnen we woningsplitsing niet negeren, want iedere mogelijkheid die bijdraagt aan de vermindering van de wooncrisis – hoe gering ook – moet op dit moment worden benut.
*) Link: Woningsplitsen als antwoord op het tekort aan woonruimte
Hink Speulman
Hink Speulman is jarenlang in zowel de commerciële als de publieke branche werkzaam geweest. Zijn belangstelling gaat uit naar mens en samenleving, evenals naar kunst en cultuur. Sinds december 2020 gepensioneerd, maar ‘niets doen’ is niet zijn stiel. Hink beschouwt zichzelf als een rechtgeaarde en kritische sociaaldemocraat, maar géén meeloper in een beweging.
Meer over Hink Speulman
