Helden

Twee weken vakantie gehad, vanochtend weer begonnen. Uiteraard informeerde ik of er nog ‘iets bijzonders’ was gebeurd, tijdens die lange kerstvakantie van mij. En… dat bleek het geval. Eén van de eerste zaken die werd genoemd lag helemaal in het begin. In de allereerste uren zelfs. Het was een verhaal over helden.

Want natuurlijk gebeurde het net op die avond. Op vrijdag dus. De tweeëntwintigste december. De laatste dag voor een héél lang weekend, een weekend van vier dagen. Het minst geschikte moment. En uitgerekend dan gaat er iets mis in ‘het systeem’. Niet eens in het systeem van de gemeente, maar in dat van een extern bedrijf dat we nu eenmaal nodig hebben om ons werk te doen. Het gaat eigenlijk nooit mis, maar goed alles moet een keer fout gaan. Maar nu net op de tweeëntwintigste december? ’s Avonds? Zo moet het noodlot er ongeveer uitzien.

De gemeente Achtkarspelen verzorgt zelf de schulddienstverlening voor haar inwoners. Veel andere gemeentes hebben dit uitbesteed, wij dachten een jaar of tien geleden dat wij dit eigenlijk net zo goed zelf konden doen en dus deden we dat. En inmiddels is gebleken dat we het niet net zo goed, maar eigenlijk zelfs veel beter zelf kunnen. Nu bestaat die schulddienstverlening uit meerdere aspecten, maar één daarvan is het budgetbeheer. Ik ben zelf een leek maar ik begrijp dat de essentie hiervan zo ongeveer is dat maximaal wordt geprobeerd om aan de schulden te voldoen, zodanig dat er nog maar weinig geld overblijft om van te kunnen leven. Bepaald geen vetpot, niemand zit dan ook voor z’n plezier in die schulddienstverlening, het is voor iedereen die dit betreft een erg moeilijke, om niet te zeggen loodzware, tijd. Dat geld dat echt nodig is voor de eerste levensbehoeften wordt (meestal) wekelijks uitgekeerd. En daar ging nu dus iets mis. Op vrijdagavond. Door het systeem. Die mensen die dat geld enorm hard nodig hadden, geld dat echt alleen voor de absolute basisbehoeften bedoeld is, die dreigden dat niet te krijgen. En dat aan de vooravond van het langste weekend van het jaar…

En dan blijkt gelukkig dat hier mensen van vlees en bloed werken. Mensen die vinden dat zoiets niet kan. Niet moet kunnen. Mensen die belangrijker zijn dan welk systeem dan ook. Op die vrijdagavond hebben een paar mensen lang doorgewerkt. Enkele anderen zijn thuis opgestaan, hebben hun jas aangetrokken en gingen terug naar hun werk. Achter de bureaus in het gemeentehuis is op de betreffende afdeling lang, heel lang, doorgewerkt. Er is gerekend, gebeld en gepuzzeld. Aan veel mensen is het afgesproken bedrag handmatig overgemaakt. Andere bijna-slachtoffers (ik meen van zeventien in totaal) is gevraagd om even naar het gemeentehuis te komen. Het is laat geworden die avond, maar uiteindelijk is iedereen bereikt en had iedereen tijdens de kerstdagen te eten. (Neem dat laatste letterlijk, één van de mensen met wie in dit verband is gesproken had op dat moment nog precies vijfenzestig (65!) cent in zijn portemonnee…)

Hartverwarmend, zo’n actie van mijn ambtelijke collega’s. Hartverwarmend, en gelukkig werd dat ook door anderen zo gezien. Misschien was de grootste overwinning nog wel dat er dat op dat moment door helemaal niemand gemopperd en geschamperd werd, dat het in dit soort omstandigheden bijna gebruikelijke sarcasme en cynisme werd vermeden, maar dat iedereen inzag dat dat nu eenmaal ‘ns een enkele keer gebeurt, dat het ‘systeem’ je in de steek laat. Dat ingezien werd dat niemand dat met opzet doet. En dat je dan niet gelijk met de handen omhoog gaat staan maar dat er een paar helden zijn die hun avond opofferen. Die allerlaatste avond voor de kerst. Hartverwarmend!

Sjon Stellinga