Energietoeslag en ondersteuningsfonds

Steeds meer inwoners van Achtkarspelen weten hun huishoudboekje niet meer sluitend te krijgen. De belangrijkste veroorzakers zijn de snel stijgende kosten van het levenshoud en de energiekosten. Vooral de energiekosten zijn inmiddels zó hoog, dat een groeiend aantal particulieren en bedrijven in de problemen komt.

Energietoeslag
Om voor de minima ‘iets’ te doen heeft het rijk de energietoeslag bedacht. De eenmalige regeling geldt dit jaar voor iedereen met een inkomen van niet meer dan 120% van het sociaal minimum. Volgens recente schatting zouden in Achtkarspelen zo’n 1.600 alleenstaanden en huishoudens voor de energietoeslag van € 1.300 in aanmerking komen. Voor 2023 zal eenzelfde eenmalige maatregel van kracht zijn.

De energietoeslag is een zogeheten ‘generieke regeling’: iedereen die aan de voorwaarden voldoet ontvangt de toeslag. Er is géén sprake van individueel maatwerk. En hoewel de toeslag is bedoeld om de gestegen energiekosten te helpen opvangen, kan iedereen die de toeslag ontvangt deze vrijelijk, naar eigen inzicht besteden.

Oneerlijk
Juist het generieke karakter van de energietoeslag maakt de regeling oneerlijk. Iedereen met een maandinkomen bóven de ‘harde grens’ van 120% van het sociaal minimum heeft immers het nakijken. Oók als het maar om een paar euro gaat. Dat valt niet te verdedigen. De regeling leidt in de praktijk dan ook tot schrijnende situaties.

Motie
Om deze reden wilden de fracties van Partij van de Arbeid en GroenLinks in Achtkarspelen dat er op korte termijn onderzoek zou worden ingesteld naar de mogelijkheid van een gemeentelijk ondersteuningsfonds. Dat fonds zou moeten worden bestemd voor inwoners die acuut in de problemen komen door de stijgende (energie-)lasten. Met name inwoners die niet of onvoldoende in aanmerking komen voor bestaande regelingen en lopende voorzieningen zouden hierop een beroep moeten kunnen doen. Uiterlijk in december 2022 zou de gemeenteraad hierover een beslissing moeten nemen.

Geen draagvlak
Tijdens de raadsvergadering van 13 oktober jl. werd het al snel duidelijk dat de motie op onvoldoende steun kon rekenen. De wethouder gaf bovendien aan dat het aan tijd en mankracht ontbreekt om een dergelijk onderzoek uit te voeren. Hetzelfde geldt voor het optuigen van een goede regeling. Het college zet daarom volledig in op de verruimde mogelijkheden van bijzondere bijstand.

Vinger aan de pols
Natuurlijk willen de fracties van Partij van de Arbeid en GroenLinks dat de getroffen mensen snel en goed worden geholpen. Daarmee wordt (hopelijk) erger voorkomen. Als bijzondere bijstand een effectieve mogelijkheid blijkt, dan kan daarmee voor dit moment worden volstaan. Daarom hebben we onze motie (die anders zou zijn weggestemd) ingetrokken.

We blijven de ontwikkelingen echter uiterst kritisch volgen. We houden met name de vinger aan de pols als het gaat om de vraag of bijzondere bijstand inderdaad een werkzaam middel is om met behulp van individueel maatwerk de problemen van de inwoners snel op te lossen c.a. te verlichten. Zodra daartoe aanleiding is zullen wij de motie opnieuw indienen.