Net als vorig jaar vierden we één mei met een lunch in ’t Suyderhuys, het seniorencomplex in Surhuisterveen. ‘Eén mei vieren’, het klinkt als iets van vroeger. En voor een deel is dat ook zo. Vroeger toen ik nog in een grote stad woonde, veertig jaar geleden ofzo, was het nog iets met rode vlaggen, manifestaties, lange nachtelijke discussies over of het ‘samen met de communisten’ kon of toch niet. En daarna, ik woonde in het buitenland, met prachtige ronkende toespraken waarin om de andere zin het Engelse woord ‘comrades’ (kameraden) klonk. En vervolgens in Fryslân, overdag een bezoekje aan de oudere leden (altijd met een rode roos) en ’s avonds een gewestelijke viering (dat laatste was ook dit jaar mogelijk geweest maar ik was zelf helaas verhinderd). En nu dus alweer de tweede keer een lunch in ’t Suyderhuys.
Maar één ding is onveranderd gebleven en dat is dat we steevast de Internationale zingen. De Internationale, met die mooie gedragen tekst. Ach, misschien gaat het wel niet eens om die tekst, misschien gaat het wel om het gevoel van verbondenheid. Maar toch, die tekst. “Sterft gij oude vormen en gedachten”. Over een oproep tot ‘nieuwe politiek’ gesproken. Bij de PvdA ben je aan het juiste adres. De klassieke, verkalkte instituties, de ingesleten gewoontes, de mores van weleer, de zogenaamde herenafspraken, ze zijn stuk voor stuk alleen maar dienstig om veranderingen tegen te houden. En er moet iets veranderen. De kloof tussen burger en bestuur wordt breder en breder. Bijna de helft van het aantal stemgerechtigden in Achtkarspelen stemt niet meer, herkent zich dus niet in de lokale politiek. Wanneer de kiesedeler niet bepaald zou worden aan de hand van het aantal uitgebrachte stemmen maar op grond van het aantal kiesgerechtigde inwoners, dan zouden negen van de eenentwintig zetels in onze raad permanent leeg zijn… Negen! Negen zetels die niets anders zeiden, bij elk voorstel, bij elk initiatief en bij elke motie: “zoek het maar uit, mij kan het niet schelen…” Negen! Er is dus iets mis in de huidige praktijk. Veel mensen voelen zich tekort gedaan, door de bestaande systemen en procedures. “Sterft gij oude vormen en gedachten” zingen we daarom op één mei.
En direct daarna: “Slaafgeboor’nen, ontwaakt, ontwaakt!”. Oei, de emancipatie begint kennelijk hier, bij ons. Bij het verenigen en vertegenwoordigen van diegenen die steevast aan het kortste eind trekken. Omdat hun wieg op de verkeerde plaats stond, ze niet de juiste achternaam hebben, weinig onderwijs hebben genoten, van het platteland komen, zich niet thuisvoelen aan de grachtengordel, homo zijn, een ander dan hier gebruikelijk geloof hebben, een beperking hebben, hun baan kwijt zijn geraakt of omdat ze anderszins niet tot de happy few behoren. We zouden ons tegenwoordig misschien anders uitdrukken, politiek correcter wellicht, maar toch, wanneer een stuk of dertig mensen waarvan het gros op leeftijd, dit zingt, dan klinkt het fantastisch. Dan word je echt wel wakker.
Volgend jaar weer, wat mij betreft opnieuw in ’t Suyderhuys maar ergens anders mag ook. Als de Internationale er maar in blijft!