De eerste mei.

Een dag is het van vreugd en een dag is het van strijd
Een dag aan het ontwaken der volken gewijd
Een dag  van verzet voor geknechten
Ze leggen gereedschap en werkpak aan de kant
En donderend klinkt het door stad en door land
Één dag zijn wij vrij van de loonslavernij.

Zo zong men ruim honderd jaar geleden en dacht aan regels uit de Socialistenmars.

Al aards geluk, al zonnepracht, al geesteslicht, al wetensmacht
zij aan het zwoegend volk gegeven,
Dat is het doel waar naar wij streven.
Dat is ons heilig ideaal.

Vandaag kan volgens de tegenwoordige jeugd de oudere generatie onmogelijk hun leven begrijpen. Ouderen zijn in een compleet andere wereld opgegroeid, nogal primitief. Deze jeugd, opgegroeid met televisie, internet, mobiele telefoons, straalvliegtuigen, ruimtevaart, een robot op Mars die foto’s naar de aarde stuurt, kernraketten, auto’s die op stroom of waterstof rijden, computers die op lichtsnelheid werken en nog veel meer. Ouderen van nu hadden die dingen niet toen zij zo oud waren als de jeugd nu. Dus vonden deze ouderen van nu deze dingen uit.

Wat zijn de jongeren van nu aan het doen voor de volgende generatie? Nederland is bezig zichzelf andermaal uit te vinden, aldus een vooraanstaand historicus. De grote veranderingen van de afgelopen decennia zijn niet goed opgevangen. De neoliberale leest waarop de economie werd geschoeid, heeft geleid tot ongecontroleerde financiële markten, groeiende ongelijkheid, bestaansonzekerheid en slecht werk. Hebben we hier antwoord op?

Afgelopen zaterdag hadden we een congres in Leeuwarden met als topstuk de “de Van Waarde resolutie”. Een resolutie over de waarden waar wij als leden van de PvdA voor willen staan, voor horen te staan. Over ideale dromen, gevoel over onze diepste drijfveren, over ons geweten, over ons kompas. Daar gaat deze resolutie over en als ik deze resolutie lees dan voel ik me thuis bij en verbonden met al die mensen die samen onze partij maken.

En dan was er natuurlijk díé motie. De motie tegen strafbaarstelling van illegalen, een motie die uiting gaf aan het gevoel van zoveel leden. Maar ook een motie die in plaats van een gewetensdocument lijkt te verworden tot een machtsdocument.

Natuurlijk worstelen we binnen onze partij allemaal met deze kwestie en, zoals iemand aangaf, komen we met dit wetsvoorstel aan onze principes. Een worsteling die, zei Martijn van Dam, natuurlijk ook gevoeld wordt in de fractie.

Een worsteling die, zo gaf Diederik Samsom aan, natuurlijk gespeeld heeft bij de totstandkoming van het regeerakkoord en nog steeds als een zware last op zijn schouders ligt. Een worsteling die alleen maar tot deze uitkomst heeft geleid en alleen maar verdedigbaar is omdat het totale pakket bijdraagt aan een beter en humaner asielbeleid. Een worsteling, die vorig jaar bij de accordering van het regeerakkoord aan het congres aan de leden is voorgelegd, een worsteling waar het congres, de leden, in het licht van het totaalpakket “ja” tegen hebben gezegd.

In deze kwestie staan we als leden  en fractie/bestuur niet tegenover elkaar, in deze kwestie zijn we het niet met elkaar oneens. Niemand van onze partij wil de strafbaarstelling van illegalen. Laten we geen tegenstellingen creëren die er niet zijn, laten we zij aan zij blijven vechten voor onze idealen waaronder een humaner asielbeleid. Laten we optimistisch blijven.
Wat is voor ons van waarde?

Vier klassieke sociaal-democratische waarden: mensen hebben behoefte aan bestaanszekerheid, aan goed werk, aan verheffing en aan binding. Dat zijn de blijvende doelen van de sociaal-democratie, die de sociaal-democratie van waarde acht.

Die vier doelen vormen samen een visie op het goede leven en op het goede samenleven. Aan het individu bieden ze een behoorlijk levensniveau en sociale veiligheid: de mogelijkheid je te ontplooien in je werk, buiten je werk en via je werk: de kans te verheffen, het beste van jezelf te maken en de kans die bindingen te zoeken die het leven mogelijk en aangenaam maken. Ze bieden zeggenschap en greep op het leven. Kortom: zij bieden vrijheid in de volle betekenis van het woord. Die vier waarden en doelen bieden ook zicht op de samenleving waarin we willen leven.

De eerste mei is een dag van vreugde én een dag van strijd.

Kom socialisten sluit de rijen
Het rode vaandel volgen wij.

Leeuwarden, 1 mei 2013
Jaap Coerse – tijdens de bijeenkomst van de seniorenafdeling Leeuwarden